PREORIENTACJA ZAWODOWA W PRZEDSZKOLU

 

Wprowadzenie

            Dzieci z zainteresowaniem obserwują pracę ludzi dorosłych, zwracają uwagę na wszelakie czynności wykonywane przez swoich rodziców, rodzeństwo, a także osoby z najbliższego ich otoczenia. Dzięki owym obserwacją można zauważyć, że mają one swe odzwierciedlenie w zabawach tematycznych wybieranych przez dzieci, w których najbardziej widoczny jest związek zabawy z rożnymi formami pracy ludzkiej. Pojawiają się zabawy: w lekarza, w strażaka, policjanta, nauczyciela, w szkołę i wiele innych. Istotą tych zabaw jest odtwarzanie różnych czynności, sytuacji, faktów i zdarzeń zaobserwowanych w życiu.

            Dziecko w zabawie tematycznej naśladuje działania ludzi dorosłych, wiążąc te działania skutkami: poznaje właściwości poszczególnych przedmiotów, ich funkcje, dowiaduje się do czego służą, jakim przekształceniom mogą być poddane i jakie są ich funkcje społeczne, poznaje wzajemne stosunki społeczne panujące między ludźmi.

            Zabawy tematyczne umożliwiają dziecku wniknięcie w kolejną rzeczywistość zawodową, uczą się rozumieć świat oparty na zasadzie podziału pracy i poznać panujące w nim prawidłowości.

            Przedszkole to nie tylko miejsce, w którym zaznajamia się dzieci z pracą ludzi rożnych zawodów i wytworami ich pracy, ale także organizowanie własnej pracy dziecka. To poprzez działanie dziecko poznaje właściwości różnych przedmiotów, związki pomiędzy poszczególnymi zjawiskami, gromadzi doświadczenia. Konkretne zadania, jakie w toku pracy ma rozwiązać, pobudzają je do szukania informacji, do wzbogacania własnej wiedzy, budzą zainteresowanie techniką.

            W poznaniu ludzkiej pracy i ludzi różnych zawodów niemałą rolę spełnia literatura dziecięca. Dobrze dobrana i przekazana książka budzi zawsze duże zainteresowanie dzieci, daje im możliwość przeżyć emocjonalnych, jest ona swojego rodzaju zabawą odbywającą się w wyobraźni dziecka. W celu urozmaicenia form i metod pracy należy wykorzystywać możliwości znajdujące się w najbliższym środowisku. Sprzyjać temu mogą spotkania organizowane w przedszkolu z reprezentantami różnych zawodów Dzieci w ten sposób wzbogacają swoją wiedzę na temat zawodów, poznają efekty pracy, narzędzia, charakterystyczny ubiór, dostrzegają i szanują pracę ludzi z bliskiego otoczenia. W czasie takich spotkań zdobyta przez dzieci wiedza inspiruje je do organizowania zabaw tematycznych, wykorzystując do tego różne dostępne rekwizyty.

            Rolę w kształtowaniu wiedzy dzieci o pracy, zawodach spełnia także wycieczka na przykład do pobliskiej biblioteki, poczty, sklepu. Dzieci w sposób bezpośredni mają przekazywaną wiedzę po przez obserwację pracy ludzi z najbliższego otoczenia. Poznają i poszerzają nazwy czynności wykonywanych przez przedstawicieli wybranych zawodów. Poznają wieloetapowość pracy, technologię i narzędzia, wzbogacają swoje słownictwo.        Wszystkie formy pracy w zakresie preorientacji zawodowej dostarczają dzieciom ogólnych wiadomości, rozbudzają różnokierunkowe zainteresowania, dostarczają wielu pozytywnych doznań, przeżyć, zachęcają do naśladowania, sugerują podejmowanie różnych działań, wzmacniają pozytywne uczucia, inspirują do podejmowania różnych form działalności.

            Niniejszy program powstał w trosce o wspomaganie rozwoju emocjonalno-społecznego dzieci oraz kształtowania postawy wobec pracy i motywacji do działania, pobudzania i rozwijania zainteresowań dzieci.  Program będzie realizowany przez wszystkie nauczycielki grup przy współpracy z rodzicami.

Podstawa prawna

Prowadzenie działań związanych z preorientacją zawodową w przedszkolu reguluje m.in. ustawa z dnia 14 grudnia 2016 r. Prawo oświatowe, w której zapisano, że system oświaty zapewnia przygotowanie uczniów do wyboru zawodu i kierunku kształcenia. Szczegółowe regulacje wprowadza rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej w sprawie zasad organizacji i udzielania pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach oraz:

1. Ustawa z dnia 26 stycznia 1982 r. – Karta Nauczyciela (tekst jednolity: Dz. U. z 2003 r., Nr 118, poz. 1112 ze zm.)

2. Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (tekst jednolity: Dz. U. z 1996 r., Nr 67, poz. 329 ze zm.)

3. Rozporządzenie MENiS z dnia 21 maja 2001 r. oraz z 2002 r. w sprawie ramowych statutów publicznego przedszkola oraz publicznych szkół

4. Rozporządzenie MENiS z dnia 7 stycznia 2003 r. w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach (Dz. U. Nr 11, poz. 114)

 

Osoby odpowiedzialne i realizujące program

- wszyscy nauczyciele wychowania przedszkolnego

 

Cele programu preorientacji zawodowej w przedszkolu

Cel ogólny:

Celem ogólnym preorientacji zawodowej w przedszkolu jest zapoznanie dzieci z wybranymi zawodami - najbliższymi ich otoczeniu, kształtowanie postawy pracy i motywacji do działania, pobudzanie i rozwijanie zainteresowań dzieci oraz stymulowanie ich pro-zawodowych marzeń.

 

 

 

Cele szczegółowe:

Dziecko:

• • określa, co lubi robić;
  • podaje przykłady różnych zainteresowań;
  • określa, co robi dobrze;
  • podejmuje działania i opisuje, co z nich wyniknęło dla niego i dla innych.
  • odgrywa różne role zawodowe w zabawie;
  • podaje nazwy zawodów wykonywanych przez osoby w jego najbliższym otoczeniu i te, które wzbudziły jego zainteresowanie oraz opisuje czynności zawodowe wykonywane przez te osoby;
  • opisuje różne funkcje pracy wykonywanej przez człowieka na wybranych przykładach;
  • wskazuje zawody zaangażowane w powstawanie produktów codziennego użytku oraz w zdarzenia, w których uczestniczy (zakupy, poczta...);
  • podejmuje próby posługiwania się przyborami i narzędziami zgodnie z ich przeznaczeniem oraz w sposób twórczy
  • opowiada o sobie w grupie rówieśniczej
  • nazywa etapy edukacji (bez konieczności zachowania kolejności chronologicznej tj. szkoła, przedszkole
  • opowiada, kim chciałoby zostać;
  • podejmuje próby decydowania w ważnych dla niego sprawach (indywidualnie i w ramach grupy).

Warunki i sposoby realizacji programu

Metody i formy pracy:

• metoda oglądowa:  obserwacja (spontaniczna i kierowana), pokaz, prezentacje multimedialne, wystawy.
• metoda słowna:  pogadanka, dyskusja, opis  opowiadanie, praca z literaturą gry dydaktyczne, spotkania- prelekcje
• metoda praktyczna (badawcza):  spacery, wycieczki, doświadczenia i eksperymenty

Treści programowe (dostosowane do poszczególnych grup wiekowych, a także możliwości i umiejętności dziecka):

Bloki tematyczne:

1.  MOJE MOŻLIWOŚCI

• Urządzamy kąciki zainteresowań

• Moje zainteresowania

• Dzień inny niż wszystkie, czyli: „Co tu robić? W co się bawić?”

• Co potrafią sprawne ręce

• Jestem twórcą!

 

2. ŚWIAT ZAWODÓW

• Wiem, kto pracuje w przedszkolu

• Zobacz, jak wygląda świat

• Przewodnik po zawodach

• Niezwykli goście

 

3. MOJA PRZYSZŁOŚĆ

• Gdy będę większy to...

• Kim chcę zostać w przyszłości?

• Jak jest w szkole

 

Ewaluacja

W ewaluacji uwzględnia się odczucia wychowanków, opinie rodziców, nauczycieli, pracowników przedszkola, przedstawicieli organów prowadzących oraz sugestie nadzoru pedagogicznego po przez:

• Analiza dokumentów- dzienniki, plany miesięczne, sprawozdanie
• Analiza prac dzieci, wykonanych w ramach działań z zakresu preorientacji zawodowej
•  Pytania ewaluacyjne do dzieci (dotyczące zrozumienia przekazywanych treści, potrzeby kontynuowania/poszerzenia tematu, atrakcyjności zajęć);
• Autorefleksja i samoocena uczestników (swobodne wypowiedzi na zakończenie zajęć z wykorzystaniem głównie skojarzeń);
• Ocena realizacji programu na końcowej radzie pedagogicznej

 

 

Literatura

www.superkid.pl

Filmy o zawodach

www.abc.tvp.pl/19256593/kulisy-czyli-blekitek-poznajemy-zawody